Długotrwałe przebywanie w pozycji siedzącej i stojącej w miejscu pracy stało się szeroko dyskutowanym tematem.
W Niemczech choroby układu mięśniowo-szkieletowego (tzw. MSD) od dawna są główną przyczyną nieobecności w pracy. Na stojących stanowiskach pracy istnieje zwiększone ryzyko chorób krążenia dotyczących kończyn dolnych (np. żylaków), zapalenia stawów, objawów ciężkich i bolących nóg oraz dolegliwości bólowych pleców.
Jest to aż nadto dobry powód, aby przyjrzeć się bliżej ergonomii stanowisk pracy na stojąco i korzyściom płynącym z używania mat antyzmęczeniowych.
Ergonomia na stanowiskach pracy stojącej i siedzącej nie jest taka sama
W opracowaniu „Czy siedzenie to nowe palenie?” bardziej szczegółowo omawiamy ergonomiczne wyzwania związane z siedzącymi miejscami pracy. W tym artykule sprawdzimy efekt, jaki pozycja stojąca wywiera na zdrowie i kondycję pracowników w różnych środowiskach pracy. Przyjrzymy się też nauce o pozycji stojącej oraz zagadnieniom związanym z uzasadnionym stosowaniem środków ergonomicznych.
Jakie wymagania stawia przed naszym ciałem stojące stanowisko pracy?
W tej części przyjrzymy się nauce o staniu. Pozycja stojąca wpływa na nasz układ krwionośny (w szczególności na układ żylny), który jest odpowiedzialny za transport krwi w naczyniach w całym ciele. Kiedy stoimy, wywieramy zwiększony nacisk na ściany żył, a kiedy dodatkowo stoimy w pozycji statycznej, np. przy stojącym stanowisku roboczym, ta intensywność jeszcze wzrasta.
Pomyślmy o sercu jako o centralnej pompie w układzie krążenia. Z każdym uderzeniem serce pompuje krew przez naczynia, które przenoszą tlen i składniki odżywcze do wszystkich tkanek i komórek ciała. Krew natlenowana opuszcza lewą stronę serca. Tętnice odprowadzają krew od serca do komórek ciała, a żyłami krew trafia z powrotem do serca.
Z każdym krokiem, który wykonujemy podczas chodzenia lub podczas mikroruchów na ergonomicznej macie roboczej, mięśnie stóp i łydek kurczą się, co wbrew grawitacji wypycha krew przez układ żylny do góry i z powrotem do prawej komory serca.
Praca stojąca i ergonomia
Dowiedz się więcej o zależnościach, które mogą prowadzić do problemów zdrowotnych na stojących stanowiskach pracy, oglądając nasz film.
Jakie problemy pojawiają się na stojących stanowiskach pracy?
Zmęczenie w miejscu pracy może powodować problemy ze stawami, szczególnie w przypadku stawów skokowych i kolan. Występuje tendencja do przenoszenia ciężaru ciała z jednej strony na drugą, co zwiększa uwalnianie energii mięśniowej i z kolei może prowadzić do pogłębiania się zmęczenia.
Regularne przebywanie w statycznych pozycjach może powoli zmniejszać elastyczność mięśni, żył i tkanek. To zwyrodnieniowe uszkodzenie może prowadzić do chorób reumatycznych. Ważne jest, aby zapobiegać tym objawom zmęczenia na stojących stanowiskach pracy za pomocą odpowiednich środków ergonomicznych.
Badania naukowe nad ciśnieniem żylnym w grupie pracowników wykazały, że wynosiło ono 56 mm w pozycji siedzącej i 87 mm w stojącej. Ciśnienie spadło do 21 mm po zrobieniu 10 kroków, co prowadzi do wniosku, że chodzenie przez 2-4 minuty dziennie po każdych 15 minutach stania było bardziej komfortowe niż stanie bez chodzenia (Źródło: Konz S, Johnson S, Work Design 1-629,2000).
Czym jest zmęczenie w miejscu pracy?
Aby podjąć właściwe kroki w zakresie ergonomii, należy najpierw zrozumieć, na czym polega problem.
Dowiedz się więcej na temat zmęczenia w miejscu pracy z naszego artykułu.
Działania na rzecz poprawy ergonomii na stanowiskach pracy stojącej
Stosowanie mat antyzmęczeniowych jest jednym z najbardziej efektywnych środków ergonomicznych na stanowiskach pracy stojącej. Ergonomiczne maty stanowiskowe zachęcają stojącą na nich osobę do wykonywania minimalnych ruchów. Mimo, że ruchy te są ledwo wyczuwalne, prowadzą do aktywacji pompy żylnej w kończynach dolnych i w ten sposób przeciwdziałają negatywnym skutkom długotrwałego stania.
Aby uzyskać więcej informacji, pobierz nasz darmowy e-book, w którym szczegółowo wyjaśniamy zagrożenia związane z długotrwałym przebywaniem w pozycji stojącej, a także przedstawiamy wskazówki dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia podczas pracy.
